Węglowodany są zaliczane do trzech głównych makroskładników codziennej diety. Ich spożywanie dostarcza organizmowi niezbędnej energii, zwłaszcza w kontekście aktywności psychofizycznej. Osoby ćwiczące niezwykle często wykorzystują ten fakt i decydują się na rozpoczęcie suplementacji węglowodanami, aby zintensyfikować efekty wykonywanych treningów. Kiedy zatem stosować węglowodany? Jak w prosty i szybki sposób uzupełnić węglowodany? Czy lepiej stosować węglowodany przed czy po treningu oraz jakie węglowodany przed treningiem będą skuteczne? Podpowiadamy również, kiedy stosować węglowodany, a kiedy białko oraz z czym można łączyć węglowodany?
Źródła węglowodanów są ściśle związane z ich typem. Pod kątem budowy wyróżniamy:
węglowodany proste (monosacharydy), do których zaliczają się:
węglowodany złożone, które dzielimy na:
disacharydy (2 cząsteczki monosacharydów): sacharoza, laktoza, maltoza, trehaloza
oligosacharydy (od 3 do 10 cząsteczek monosacharydów): melezytoza, rafinoza, stachioza, maltodekstryna, fruktooligosacharydy, galaktooligosacharydy polidekstroza, oporne dekstryny, galaktozydy
Węglowodany proste charakteryzuje szybkie uwalnianie energii, co wynika z kwestii łatwego trawienia i błyskawicznej przyswajalności. Niestety wiąże się to z gwałtownym wzrostem poziomu cukru, co potęguje ryzyko odkładania się materiału zapasowego w postaci tkanki tłuszczowej. Z kolei węglowodany złożone odznaczają się stopniowym i zrównoważonym tempem wzrostu poziomu energii. Po ich spożyciu organizm jest nasycony energetycznie na dłuższy czas.
W codziennej diecie węglowodany są zawarte w wielu produktach, głównie w świeżych i suszonych owocach, pełnoziarnistych produktach zbożowych (np. pieczywo, płatki, otręby), orzechach i nasionach (np. migdały, siemię lniane, słonecznik), kaszach, makaronach, ryżu, owsie, skrobi kukurydzianej.
Istnieje wiele koncepcji suplementacji węglowodanami. Podyktowane jest to głównie formą aktywności fizycznej. Długość jednostek treningowych, charakter sportu czy poziom zaawansowania pozwalają ocenić czy lepszym pomysłem będzie stosowanie węglowodanów przed czy po treningu. Kiedy najlepiej jeść węglowodany? Oto kilka propozycji.
W przypadku węglowodanów przed treningiem sprawa wydaje się prosta. Osoby ćwiczące często decydują się na spożycie lekkiego posiłku bazującego na węglowodanach, które stanowią niejako „zastrzyk” dodatkowej energii dla nadchodzącego wysiłku. Zastosowanie tylko prostych węglowodanów da krótkotrwały efekt, więc ta opcja sprawdzi się raczej w przypadku dynamicznych i wyjątkowo intensywnych aktywności np. biegi krótkodystansowe. Mieszanka natomiast prostych i złożonych węglowodanów będzie dobrą opcją w przypadku nieco dłuższych sesji treningowych o charakterze siłowo-wytrzymałościowym lub stricte wytrzymałościowym.
Dobrą opcją będzie kompleks prostych i złożonych węglowodanów np. mieszanka maltodekstryny, izomaltulozy, fruktozy i długołańcuchowej skrobi kukurydzianej, które występują w składzie odżywki carbo Olimp Carbonizer XR® Sport Edition.
Węglowodany proste warto dostarczyć przed rozpoczęciem aktywności fizycznej (np. odżywka carbo Olimp Dextrex Juice®). Natomiast złożone węglowodany przed treningiem można spożyć 15 czy 20 minut wcześniej. W tym wypadku świetnie sprawdzi się odżywka carbo Biogenix Carb bX®.
Dobrym rozwiązaniem jest łączenie węglowodanów z aminokwasami BCAA, kreatyną, magnezem oraz witaminami z grupy B. Można wybrać multiskładnikowe kompozycje, których nie brakuje na rynku suplementów diety i odżywek dla sportowców. Można także stosować monopreparaty. Wybór jest kwestią indywidualną.
Potreningowa suplementacja węglowodanami pozwala przywrócić prawidłowe funkcjonowanie mięśni po wyczerpującym lub długotrwałym wysiłku fizycznym. Zmęczenie mięśniowe jest rezultatem zużycia zapasów glikogenu (niezwykle cennego paliwa dla mięśni) nagromadzonego w mięśniach szkieletowych. Wskutek aktywności fizycznej dochodzi do ich wyczerpania, a to ogranicza możliwości regeneracyjne organizmu i opóźnia czas odnowy. Dlatego węglowodany po treningu pomagają w przywróceniu utraconej równowagi energetycznej.
Proste węglowodany pozwalają na szybkie dostarczenie energii, co jednocześnie prowadzi do gwałtownego i niepożądanego dla organizmu wzrostu poziomu cukru. W związku z tym poleca się sięgnąć po blend węglowodanów prostych i złożonych np. połączenie maltodekstryny, glukozy i izomaltulozy z Olimp Carbonox®. Obecność w składzie odżywki carbo magnezu i wybranych witamin z grupy B dodatkowo pomoże w utrzymaniu prawidłowego metabolizmu energetycznego i w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego.
To przede wszystkim prosty i szybki sposób na uzupełnienie diety w wartościowe składniki. Przygotowanie odżywki węglowodanowej jest niezwykle łatwe i jest bardzo dobrą opcją dla osób starających się ograniczać konieczność przyrządzania posiłków. Należy jednak pamiętać, aby suplementu diety nie traktować jako zamiennika, a jedynie wartościową formę uzupełnienia odżywiania.
Wielu osób trenujących zastanawia się, kiedy węglowodany, a kiedy białko najlepiej sprawdzą się w potreningowej suplementacji. Osoby, które chcą zbudować czystą masę mięśniową, powinny zdecydować się na odżywki białkowe. W ich przypadku węglowodany można z łatwością uzupełnić odpowiednio zbilansowaną dietą. W przypadku treningów o wyjątkowo wysokim poziomie intensywności i sporym obciążeniu energetycznym niezbędna może okazać się dodatkowa porcja węglowodanów. To idealny przykład, kiedy najlepiej jeść węglowodany z białkiem. Cukry zadbają o regenerację zużytej energii, a białko pomoże zachować masę mięśniową.