Suplementacja glutaminą może okazać się wartościowa i dotyczyć zarówno aspektów związanych z aktywnością fizyczną (suplementacja sportowa), jak i codzienną dietą oraz funkcjonowaniem organizmu (suplementacja prozdrowotna).
Glutamina jest rekomendowana do stosowania w okresie wzmożonej aktywności fizycznej, kiedy dochodzi do wzrostu zapotrzebowania organizmu na ten aminokwasów. Suplementacja glutaminą może okazać się wartościowa jednakowo w czasie redukcji tkanki tłuszczowej i w okresie budowania masy mięśniowej. Przeważnie stosuje się ją przed lub po wykonanym treningu.
Nie, glutamina nie jest substancją o właściwościach pobudzających. W związku z tym można ją bez problemu stosować w porze wieczornej. Oprócz tego nie potęguje pobudzającego działania kofeiny czy multiskładnikowych odżywek przedtreningowych.
Trudno dokładnie ocenić, po jakim czasie działa glutamina? Niemniej jednak podobnie jak w przypadku innych suplementów diety o efektach można mówić w przypadku długofalowego użycia. L-glutaminę poleca się stosować przez co najmniej 4 tygodnie. Dawki glutaminy powinni być dopasowane do aktualnych potrzeb. Mowa przeważnie o porcjach rzędu od 5 do 15 g dziennie.
Głównym źródłem L-glutaminy w codziennej diecie jest mięso wołowe, które odznacza się obfitą zawartością tego aminokwasu. Ponadto glutamina występuje w białku serwatkowym, mięsie drobiowym, brokułach, kapuście, szparagach, spirulinie, tofu, jajkach czy mleku. Jeżeli chodzi o ludzki organizm, to glutamina jest w głównej mierze magazynowana w mięśniach szkieletowych. Oprócz tego znajduje się w wątrobie oraz w mózgu. Glutamina jest produkowana przez organizm na drodze endogennej syntezy.
Glutamina – co to jest i czy warto ją stosować? Co należy wiedzieć o tym aminokwasie? Jakie pełni funkcje w organizmie i jakich efektów można się spodziewać, dzięki regularnej suplementacji glutaminy? Poznaj rodzaje glutaminy. Dowiedz się, jakie mogą być skutki uboczne stosowania glutaminy oraz kiedy brać glutaminę i jak dawkować glutaminę?
Glutamina to związek chemiczny, zaliczany grupy aminokwasów endogennych, a więc takich, które są produkowane przez nasz organizm. Glutamina produkowana jest przede wszystkim w mięśniach szkieletowych z kwasu glutaminowego oraz amoniaku.
Jeśli chodzi o rodzaje glutaminy, wyróżniamy:
Choć glutamina jest aminokwasem, który produkowany jest w naszym organizmie to często jej ilość jest niewystarczająca, by w pełni pokryć dzienne zapotrzebowanie. Szczególnie tyczy się to osób trenujących, które oprócz zbilansowanej diety często decydują się na dodatkową suplementację preparatami z glutaminą.
Zanim jednak o suplementach, warto wiedzieć w jakich produktach występuje glutamina? Osoby, które chcą uzupełnić dietę w ten endogenny aminokwas powinny m.in. spożywać wołowinę, dziczyznę lub drób. W jakim jeszcze pożywieniu występuje glutamina? Oprócz wyżej wymienionego mięsa w codziennym jadłospisie warto uwzględnić kapustę, brokuły oraz szparagi, które zawierają wspomnianą glutaminę.
„Co daje stosowanie glutaminy?” - to często zadawane pytanie głównie przez początkujących sportowców. Glutamina przyczynia się m.in. do syntezy białka2. W związku z tym aminokwas może sprzyjać regeneracji mięśni po treningu, co jest niezwykle istotne w trakcie pracy nad formą i sportową kondycją.
Ze względu na właściwości, glutamina jest również ważna dla procesu produkcji tlenku azotu (NO) w organizmie3 i ma wpływ na zachowanie właściwej równowagi kwasowo-zasadowej4. Przemiany glutaminy stanowią źródło energii dla komórek układu odpornościowego5 (pomaga dostarczyć dużo energii limfocytom) i jelita cienkiego6. Glutamina poprzez swoje działanie ma również wpływ na hormon wzrostu7. Jest to o tyle istotne, że opisywany aminokwas oddziałuje na procesy anaboliczne w organizmie.
Działanie L-glutaminy dotyczy też układu pokarmowego, zwłaszcza jelit. Ten endogenny aminokwas, jako jeden z fundamentalnych składników energetycznych dla mięśniówki pokrywającej jelita, wspomaga prawidłową pracę jelit. Na co L-glutamina będzie zatem wartościowym wsparciem? Przede wszystkim na:
Kto powinien stosować glutaminę? O uzupełnienie diety w ten aminokwas powinny zadbać szczególnie osoby intensywnie trenujące, jak również żyjące w ciągłym napięciu, narażone na stres. W przypadku sportowców produkty bazujące na glutaminie mogą stanowić wsparcie w poprawie siły i wspomnianej regeneracji8 po treningu. Dzięki temu osoby trenujące mogą ćwiczyć o wiele bardziej intensywnie, co w efekcie sprzyja pracy nad formą i umięśnioną sylwetką.
Glutamina jest również cenna dla sportowców z innego powodu. Mianowicie aminokwas ten jest jednym ze składników do syntezy nowych cząsteczek glutationu, który warunkuje oczyszczanie metabolizmu ze zbędnych i szkodliwych produktów przemiany materii. W dodatku ten silny przeciwutleniacz (glutation) stanowi podstawową broń w walce z wolnymi rodnikami tlenowymi, a więc reaktywnymi formami tlenu, do powstania których dochodzi na skutek różnych procesów zachodzących w ustroju. Brak równowagi pomiędzy oksydantami (wolnymi rodnikami tlenowymi), a przeciwutleniaczami może prowadzić do stresu oksydacyjnego – stanu zaburzonej równowagi, który może mieć negatywny wpływ na zdrowie, m.in. na odporność organizmu sportowców i nie tylko.
Intensywne treningi mają wpływ na ilość glutaminy w organizmie. Niski poziom glutaminy w ustroju może odbić się m.in. na pracy układu odpornościowego. Do niskiego poziomu glutaminy mogą przyczyniać się również stres, zła dieta i niewłaściwa regeneracja.
Jeśli chodzi o nadmiar glutaminy, warto mieć na uwadze wpływ opisywanego aminokwasu na pracę układu pokarmowego i nerwowego. Skutki uboczne wysokiego poziomu glutaminy mogą objawiać się m.in.:
Przed rozpoczęciem stosowania glutaminy o ewentualnej suplementacji tym aminokwasem warto porozmawiać z dietetykiem lub lekarzem. Jeśli już zdecydujemy się na suplementację glutaminą, należy pamiętać, aby tego typu preparatów nie traktować jako zamienników zbilansowanej diety, a jedynie jako wartościowe jej dodatki. Jeśli chodzi o dawkowanie glutaminy, ważne, by stosować się do zaleceń dietetyka, lekarza i producenta produktu z glutaminą oraz nie przekraczać zalecanych do spożycia porcji.
Jak stosować glutaminę? W dni treningowe glutaminę zaleca się przyjmować na czczo, przed treningiem lub przed snem. W dni nietreningowe natomiast odpowiednią porcję aminokwasu spożyć na czczo lub przed snem.
Czy glutaminę można łączyć z innymi suplementami?
Glutaminę można suplementować, wybierając monopreparaty (np. Olimp Glutamine 1400 Mega Caps®). Nic nie stoi również na przeszkodzie, by stosować multiskładnikowe kompozycje zawierające w składzie wyżej wspomniany aminokwas. Dobrym przykładem jest tutaj formuła z witaminami Olimp Odpormax® Immuno Xplode® Powder, którą można kupić w sklepie internetowym Olimp Store. Suplement diety zawiera m.in. witaminy C i D, cynk oraz solidną porcję glutaminy. W opinii wielu profesjonalnych sportowców, produkt świetnie sprawdza się w okresie intensywnych treningów, mają wpływ na poziom glutaminy w organizmie i m.in. mogą odbić się na prawidłowej pracy systemu odpornościowego.
Porcję glutaminy zawiera również Olimp Iso Plus® Powder. To wysokiej jakości suplement diety w proszku, który po rozpuszczeniu z wodą tworzy pyszny napój izotoniczny.
Na rynku suplementów diety nie brakuje preparatów z czystą glutaminą lub multiskładnikowych produktów zawierających ten aminokwas. Do wyboru mamy glutaminę w proszku, glutaminę w tabletkach lub kapsułkach. Marka Olimp Sport Nutrition w swoim produktowym portfolio ma wysokiej jakości suplementy diety ułatwiające uzupełnienie diety w glutaminę dla sportowców i nie tylko. W ofercie sklepu Olimp Store można kupić:
Glutaminę oferuje również marka Biogenix. Do wyboru w sklepie internetowym Olimp Store i placówkach stacjonarnych mamy:
Każdy z wyżej wymienionych suplementów diety powstał na bazie wysokiej klasy surowców i spełnia wszelkie, surowe normy jakościowe. Preparaty, które wyprodukowano w nowoczesnym Ośrodku Badawczo-Rozwojowym firmy farmaceutycznej Olimp Laboratories zostały m.in. przebadane pod kątem niebezpiecznych poziomów metali ciężkich.
1) Clin Nutr. 2004 Dec;23(6):1303-12.
2) Clin Sci. 1981; 6:627–39.
3) J Surg Res. 1999 Oct;86(2):213-9.
4) Welbourne, T.C. Europ. J. Appl. Physiol. (1980) 45: 185
5) Critical Care Nephrology (Third Edition), 2019.
6) Int J Mol Sci. 2017 May; 18(5): 1051.
7) Am J Clin Nutr. 1995 May;61(5):1058-61.
8) Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2015 Oct;25(5):417-26.