Jakie korzyści płyną z przyjmowania aminokwasów?

Wśród sporej liczby rozmaitych suplementów diety dla osób aktywnych fizycznie trudno przejść obojętnie wobec produktów zawierających aminokwasy. Choć zastosowanie aminokwasów w rekreacyjnych ćwiczeniach i profesjonalnym sporcie jest powszechne, to jednak wiele osób nadal ma wątpliwości co do konieczności ich suplementacji. Dlaczego warto suplementować aminokwasy? Kiedy brać aminokwasy? Co daje suplementacja aminokwasów? Czy brać aminokwasy w dni nietreningowe? Do czego może doprowadzić nadmiar aminokwasów?

1. Czy aminokwasy to białka?
2. Rodzaje aminokwasów
3. Co daje suplementacja aminokwasów?
4. Kiedy brać aminokwasy?
5. Zastosowanie aminokwasów
6. Czy nadmiar aminokwasów jest niebezpieczny dla zdrowia?

Czy aminokwasy to białka?

Wiele osób zastanawia się nad tym, czy aminokwasy to białka? Aminokwasy są elementami budulcowymi protein, które z kolei są elementami współtworzącymi mięśnie. Jednak aminokwasy nie są białkami samymi w sobie – to niezwykle istotna różnica. Warto zaznaczyć, że spożywając pełnowartościowe źródła protein (np. mięso, jaja, rośliny strączkowe, nabiał czy odżywki białkowe), można dostarczyć cenne aminokwasy.

Rodzaje aminokwasów?

Popularnym kryterium podziału aminokwasów dotyczy ich pochodzenia. Pod tym kątem wyróżnia się dwie główne grupy:

• aminokwasy endogenne, zwane prostymi, które organizm wytwarza samodzielnie,
• aminokwasy egzogenne, określane mianem złożonych, które muszą być dostarczane organizmowi wraz z codzienną dietą lub za pomocą suplementów

To jednak nie wszystkie rodzaje aminokwasów. Istnieje szereg innych pomniejszych grup, które pozwalają na dokładniejsze ich skategoryzowanie. Dlatego oprócz powyższych typów mowa też o:

• aminokwasach kwasowych i zasadowych,
• aminokwasach białkowych (proteogennych), które są składnikami protein mięśniowych,
• aminokwasach glukogennych, które są substratami w procesie wytwarzania glukozy (glukoneogenezy),
• aminokwasach ketogennych wykorzystywanych do syntezy ciał ketonowych,
• aminokwasach siarkowych współtworzących proteiny keratynowe, które stanowią składnik strukturalny włosów.

Co dają aminokwasy? Tak naprawdę jest to mocno uzależnione od konkretnego związku. Cześć aminokwasów jest mocniej związana z procesami regeneracji, inne z kolei są raczej wykorzystywane w kontekście możliwości wysiłkowych.

Co daje suplementacja aminokwasów?

Wiele osób zastanawia się nad tym, dlaczego warto suplementować aminokwasy? Przede wszystkim egzogenne aminokwasy jak kompleksy BCAA i EAA to niezwykle istotne elementy budulcowe białek, które nie są możliwe do samodzielnego wytworzenia przez organizm.

Zastosowanie aminokwasów wiąże się z aktywnością psychofizyczną. Przywołane wcześniej aminokwasy BCAA mogą okazać się istotne w kontekście ograniczenia liczby substancji będących prekursorami serotoniny – neuroprzekaźnika odpowiedzialnego za wyzwolenie uczucia zmęczenia. Oznacza to, że dzięki temu aminokwasy BCAA mogą mieć korzystny wpływ na efektywność treningową.

Co dają aminokwasy? Ich suplementacja może zagwarantować wiele innych i równie wartościowych efektów:

• arginina jest prekursorem tlenku azotu (NO) oraz dawcą grupy formamidynowej w procesie biosyntezy kreatyny,
• beta-alanina jest składnikiem syntezy karnozyny, która odpowiada m.in. za utrzymanie optymalnej równowagi kwasowo-zasadowej tkanki mięśniowej,
• cytrulina to kolejny NO booster, któremu przypisuje się m.in. opóźnienie bolesności mięśni i wyzwolenie efektu pompy mięśniowej,
• glutamina to jeden z aminokwasów występujących tkance mięśniowej, do której zadań należą m.in. magazynowanie azotu, wspieranie biosyntezy przeciwutleniacza zwanego glutationem oraz ochrona tkanki mięśniowej.

Kiedy brać aminokwasy?

Pora stosowania aminokwasów jest związana z ich przeznaczeniem. Aminokwasy takie jak: arginina, beta-alanina czy cytrulina są rekomendowane do stosowania przed zaplanowanymi treningami. Z kolei kompleksy BCAA czy EAA mogą być stosowane jednakowo przed i po wysiłku fizycznym. Czy brać aminokwasy w dni nietreningowe? Nie ma ku temu przeciwwskazań! Warto pamiętać, że niektóre suplementy z aminokwasami zawierają hydrolizaty białek np. z kurczaka (Olimp Gold Chicken-Pro^® Amino 9000 Mega Tabs^®) lub mięsa wołowego (Olimp Gold Beef-Pro^® Amino Mega Tabs^®). Wówczas należy je traktować zarówno jako uzupełnienie diety w cenne aminokwasy, jak i preparat dostarczające organizmowi wartościowych protein.

Dobrym sposobem jest stosowanie suplementów zgodnie z wytycznymi, które są zawarte na etykiecie danego produktu. To bezpieczna opcja na dostarczenie aminokwasów w odpowiednim czasie i we właściwej ilości.

Czytaj również: Katabolizm – co to znaczy i co można z tym zrobić?

Zastosowanie aminokwasów

Wiedząc, co dają aminokwasy oraz dlaczego warto suplementować aminokwasy, można zrozumieć ich zastosowanie wśród osób ćwiczących. Aminokwasy z uwagi na swoje wielowymiarowe znaczenie w kontekście aktywności fizycznej mogą być wykorzystywane w różnych etapach pracy nad sylwetką. Sprawdzą się jednakowo w trakcie budowania masy, jak i podczas odchudzania. Mogą być używane jako forma wsparcia przed treningami, a także jeden z elementów powysiłkowej regeneracji.

Czy nadmiar aminokwasów jest niebezpieczny dla zdrowia?

Nie można zapominać, że lepsze jest wrogiem dobrego. Z tego też powodu nadmiar aminokwasów w codziennej diecie będzie mieć niekorzystny wpływ na zdrowie. Zbyt duże ilości BCAA mogą skutkować zbyt niskim poziomem tryptofanu, co przekłada się na niskie stężenie serotoniny, co z kolei może doprowadzić np. do pogorszenia samopoczucia czy problemów z apetytem. Należy też pamiętać, że nadmiar aminokwasów potęguje ryzyko rozwoju kwasicy metabolicznej lub kamicy nerkowej. Oprócz tego przesadna ilość aminokwasów sprzyja wzmożonemu wydalaniu wapnia z moczem, czego rezultatem jest osłabienie kondycji kości i zwiększenie szans na osteoporozę.

Czy aminokwasy są zdrowe? Tak, ale wyłącznie, gdy są dostarczane organizmowi z umiarem i w ilości pokrywającej jego aktualne potrzeby. Nadmiar aminokwasów może sprawić, że nawet tak ważne komponenty białek okażą się niekorzystne dla zdrowia.